ทิเทเนียมไดออกไซด์ (TiO2) เป็นสารประกอบอนินทรีย์ที่มีสูตรเคมี TiO2 และเป็นที่รู้จักในชื่อ “dioxide titanium” หรือ “titanium(IV) oxide” ในวงการวิทยาศาสตร์ วัสดุชนิดนี้ถูกจัดอยู่ในกลุ่มของ nanomaterials เนื่องจากสามารถสังเคราะห์ให้มีขนาดเล็กมาก, ลงไประดับนาโนเมตร ซึ่งทำให้เกิดคุณสมบัติพิเศษที่แตกต่างจาก TiO2 ในรูปทรงและขนาดปกติ
ทิเทเนียมไดออกไซด์ เป็นสารกึ่งตัวนำที่มีแถบห้าม (band gap) กว้าง ทำให้สามารถดูดซับรังสีอัลตราไวโอเลต (UV) ได้อย่างมีประสิทธิภาพ คุณสมบัติพิเศษนี้ทำให้ TiO2 ถูกนำมาใช้ในแอปพลิเคชันที่หลากหลาย เช่น
-
การเคลือบด้วยคุณสมบัติฆ่าเชื้อ: TiO2 สามารถทำลายแบคทีเรีย ไวรัส และเชื้อราได้เมื่อถูกสัมผัสกับแสง UV เนื่องจากการเกิดปฏิกิริยา photocatalytic oxidation ที่จะสร้างอนุมูลอิสระ (free radicals) ออกมาทำลายโครงสร้างของจุลินทรีย์
-
Photovoltaics: TiO2 ถูกนำมาใช้เป็นวัสดุสำหรับเซลล์สุริยะประเภท dye-sensitized solar cell (DSSC) เนื่องจากสามารถดูดซับแสง UV และส่งผ่านอิเล็กตรอนไปยังตัวรับแสงได้อย่างมีประสิทธิภาพ
-
Photocatalysis: TiO2 ถูกนำมาใช้เป็นตัวเร่งปฏิกิริยาในกระบวนการ photocatalysis ซึ่งเป็นกระบวนการที่ใช้แสง UV เพื่อเร่งปฏิกิริยาเคมี เช่น การสลายมลพิษทางอากาศ
-
สีทาอาคาร: TiO2 ถูกนำมาใช้เป็นส่วนผสมของสีทาอาคารเพื่อให้สีมีความOpaque และความทนทานต่อรังสี UV ซึ่งช่วยให้สีไม่ซีดจาง
**การสังเคราะห์ทิเทเนียมไดออกไซด์ (TiO2) **
มีหลายวิธีในการ synthesizing TiO2 โดยวิธีที่นิยมที่สุดคือ
-
Sol-gel method: วิธีนี้เกี่ยวข้องกับการสลายสารตั้งต้นของ titanium (เช่น titanium isopropoxide) ในตัวทำละลาย organosolvent และจากนั้น gel จะถูก calcine เพื่อสร้าง TiO2
-
Hydrothermal synthesis: TiO2 จะถูกสังเคราะห์ในสภาวะความดันและอุณหภูมิสูงในสารละลาย
-
Chemical vapor deposition (CVD): วิธีนี้เกี่ยวข้องกับการสะสม TiO2 บนพื้นผิวโดยใช้ไอน้ำของสารตั้งต้น titanium
คุณสมบัติของ TiO2 ที่สังเคราะห์ได้จะขึ้นอยู่กับวิธีการสังเคราะห์, อุณหภูมิ, และเงื่อนไขอื่นๆ ในระหว่างกระบวนการ
ข้อดีและข้อเสียของทิเทเนียมไดออกไซด์ (TiO2)
ข้อดี:
- มีความเสถียรทางเคมีสูง
- ไม่เป็นพิษ
- ถูกกว่าวัสดุอื่นในกลุ่มเดียวกัน
- มีสมบัติ photocatalytic ที่ดีเยี่ยม
ข้อเสีย:
- กำลังดูดซับแสงในช่วง UV เท่านั้น ทำให้ประสิทธิภาพในการใช้งานบางอย่างต่ำ
- ความสามารถในการนำไฟฟ้าต่ำเมื่อเทียบกับวัสดุเซมิคอนดักเตอร์อื่นๆ
ทิเทเนียมไดออกไซด์: สุดยอดนวัตกรรมที่รอคอยการพัฒนา!
ถึงแม้จะมีข้อเสียอยู่บ้าง, ทิเทเนียมไดออกไซด์ก็ยังคงเป็น nanomaterial ที่มีศักยภาพสูงสำหรับการใช้งานในอนาคต ดังนั้น, การวิจัยและพัฒนาวัสดุ TiO2 อย่างต่อเนื่องจึงมีความสำคัญ เพื่อแก้ไขข้อเสีย และพัฒนาคุณสมบัติของ TiO2 ให้ดีขึ้น
ตัวอย่างของการวิจัยและพัฒนา TiO2:
-
Doping: การเติมธาตุอื่นๆ เช่น Ni, Cu, Zn, เข้าไปในโครงสร้าง TiO2 จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการดูดซับแสงที่ความยาวคลื่นต่างๆ และเพิ่มอัตราปฏิกิริยา photocatalytic
-
Synthesis of Nanocomposite: การผสม TiO2 กับวัสดุอื่นๆ เช่น graphene oxide, carbon nanotubes, จะช่วยเพิ่ม surface area และทำให้ TiO2 มีประสิทธิภาพในการใช้งานสูงขึ้น
-
Development of Novel Photocatalyst Systems: การวิจัยและพัฒนา system photocatalyst ที่มีประสิทธิภาพสูงขึ้น เช่น hybrid photocatalysts
ทิเทเนียมไดออกไซด์ (TiO2) เป็น nanomaterial ที่มีศักยภาพสูงและน่าติดตามในอนาคต